صفحه رشد پا کجاست؟ صفحهٔ رشد (یا صفحهٔ رشد استخوانی) بخشی از استخوان‌های در حال رشد کودکان و نوجوانان است که در انتهای استخوان‌های بلند قرار دارد. در پا، استخوان‌های بلند اصلی شامل استخوان‌های درشت‌نی (تیبیا)، نازک‌نی (فیبولا) و استخوان‌های کف پایی (متاتارس‌ها) هستند. هر یک از این استخوان‌ها در نواحی انتهایی خود (اپی‌فیز‌ها) دارای صفحهٔ رشد است.
صفحه رشد پا کجاست؟
به طور مشخص:
- درشت‌نی (تیبیا) و نازک‌نی (فیبولا):
صفحات رشد این دو استخوان در نزدیکی مفصل زانو (انتهای بالایی تیبیا و فیبولا) و هم‌چنین در نزدیکی مچ پا (انتهای پایینی این دو استخوان) قرار دارند. به عبارت دیگر، در هر یک از دو سر تیبیا و فیبولا در دوره رشد صفحات رشدی وجود دارد. - استخوان‌های کف پایی (متاتارس‌ها):
این استخوان‌ها که انگشتان پا را به استخوان‌های میانی پا متصل می‌کنند، نیز صفحات رشد در نواحی انتهایی خود دارند. این صفحات رشد در کودکان و نوجوانان فعال بوده و مسئول افزایش طول استخوان‌های کف پا و در نتیجه رشد اندازهٔ پا هستند.
وقتی سن فرد بالا می‌رود و به بلوغ اسکلتی نزدیک می‌شود، این صفحات رشد تدریجاً بسته شده و تبدیل به بافت استخوانی کامل می‌شوند. از آن پس، افزایش طول استخوان‌ها و در نتیجه افزایش اندازه پا، متوقف می‌گردد.
صفحه رشد درشت‌نی (تیبیا)
صفحه رشد درشت‌نی (تیبیا) ناحیه‌ای غضروفی در هر یک از دو انتهای استخوان درشت‌نی (نزدیک مفصل زانو و مفصل مچ پا) در دوران کودکی و نوجوانی است که مسئول افزایش طول این استخوان طی فرایند رشد می‌باشد. به طور کلی استخوان درشت‌نی در یک کودک دارای دو صفحه رشد اصلی است:
- صفحه رشد پروگزیمال (نزدیک زانو):
این صفحه رشد در بالای درشت‌نی، در محل اتصال آن به استخوان ران از طریق مفصل زانو، قرار دارد. رشد طولی عمدتاً از این بخش صورت می‌گیرد و افزایش قد در سنین رشد تا حد زیادی تحت تأثیر این صفحه است. - صفحه رشد دیستال (نزدیک مچ پا):
در انتهای پایینی درشت‌نی، نزدیک مفصل مچ پا، نیز صفحه رشد دیگری وجود دارد. این صفحه رشد در کنار صفحه رشد انتهای فوقانی در کل باعث افزایش طول درشت‌نی و متناسب شدن طول استخوان پا با افزایش کلی قد فرد می‌شود.
با رسیدن به سن بلوغ اسکلتی، صفحات رشد به تدریج از حالت غضروفی به بافت استخوانی کامل تبدیل شده (یعنی بسته می‌شوند) و پس از این مرحله دیگر افزایش طول قابل توجه در استخوان درشت‌نی و در نتیجه افزایش قد رخ نمی‌دهد.
صفحه رشد نازک‌نی (فیبولا)
صفحه رشد نازک‌نی (فیبولا) نیز مانند صفحه رشد درشت‌نی در دو انتهای استخوان قرار دارد و طی دوران کودکی و نوجوانی مسئول افزایش طول این استخوان است. به طور کلی فیبولا هم، همانند اغلب استخوان‌های بلند بدن، دارای دو صفحه رشد اصلی است:
- صفحه رشد پروگزیمال (نزدیک زانو):
در بخش بالایی فیبولا، جایی که این استخوان با مفصل زانو در ارتباط است، یک صفحه رشد قرار دارد. این صفحه در کنار صفحه رشد پروگزیمال تیبیا نقش مهمی در افزایش طول ساق پا ایفا می‌کند. - صفحه رشد دیستال (نزدیک مچ پا):
در انتهای پایینی فیبولا، نزدیک مفصل مچ پا نیز یک صفحه رشد دیگر وجود دارد. این صفحه به رشد و تنظیم تناسب طولی استخوان در بخش دیستال کمک می‌کند.
با رسیدن به بلوغ اسکلتی، صفحات رشد فیبولا تدریجاً بسته شده و تبدیل به بافت استخوانی بالغ می‌شوند. پس از بسته شدن این صفحات، دیگر افزایش طول قابل ملاحظه‌ای در استخوان نازک‌نی صورت نمی‌گیرد.
صفحه رشد استخوان‌های کف پایی (متاتارس‌ها)
استخوان‌های کف پایی (متاتارس‌ها) در هر پا پنج استخوان بلند هستند که از بخش میانی پا تا ناحیه انگشتان امتداد می‌یابند. در دوران کودکی و نوجوانی، این استخوان‌ها نیز مانند سایر استخوان‌های بلند بدن دارای صفحات رشد (اپی‌فیزیال) هستند که باعث افزایش طول و شکل‌گیری متناسب پا می‌شوند.
ویژگی‌های صفحات رشد متاتارس‌ها:
- محل قرارگیری:
- در بیشتر استخوان‌های متاتارس (دوم تا پنجم)، صفحه رشد در ناحیه انتهایی دورتر (دیستال) یعنی نزدیک به سر استخوان قرار دارد. این سرها همان بخش‌هایی هستند که با پایه انگشتان پا (فالانژها) مفصل می‌شوند.
- اما در استخوان متاتارس اول (که مربوط به انگشت شست است)، صفحه رشد معمولاً در انتهای پروگزیمال (نزدیک‌تر به مرکز بدن، یعنی در پایه متاتارس نزدیک سمت مچ پا) ایجاد می‌شود.
- زمان تشکیل و بسته شدن:
صفحات رشد متاتارس‌ها معمولاً پس از تولد و در دوران کودکی شروع به فعالیت می‌کنند. این صفحات در طی دوران رشد فعال بوده و استخوان با افزایش طول از همین نقاط رشد می‌کند.
با نزدیک شدن به بلوغ اسکلتی (معمولاً در اواخر نوجوانی)، صفحات رشد رفته‌رفته بسته می‌شوند و بافت غضروفی جای خود را به بافت استخوانی کامل می‌دهد. پس از این مرحله، رشد طولی استخوان‌های کف پا عملاً متوقف می‌شود.
در نتیجه، صفحات رشد متاتارس‌ها نقش اساسی در شکل‌گیری و تناسب طولی و عرضی پا در طول دوران رشد دارند و پس از بلوغ، بسته شدن این صفحات نشانه پایان رشد طولی استخوان‌های کف پایی است.
جهت دریافت نوبت مشاوره یا انجام عمل افزایش قد می توانید از طریق WhatsApp با ما در تماس باشید.
limblengthening.ir مرکز جامع اطلاع رسانی عمل جراحی افزایش قد.
